Chuyển mục đích sử dụng hàng ngàn ha đất nông nghiệp

UBND tỉnh Đồng Nai vừa ban hành quyết định phê duyệt kế hoạch sử dụng đất năm 2024 của các địa phương. Trong đó có hàng ngàn ha đất nông nghiệp được chuyển sang đất phi nông nghiệp để phát triển công nghiệp, đô thị, dịch vụ tại các địa phương.

Gia tăng chỉ tiêu đất phi nông nghiệp

Đất là nguồn tài nguyên có hạn, trong khi dân số, hạ tầng lại tăng nhanh. Do vậy, việc quản lý và sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên đất đai là giải pháp nhằm ngăn ngừa các vi phạm quy định về sử dụng đất, hạn chế tình trạng phá vỡ quy hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt, bảo đảm quỹ đất cho sự phát triển lâu dài của địa phương.

Căn cứ quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030, kế hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021-2025 và đề xuất của địa phương, mới đây UBND tỉnh đã phê duyệt hàng loạt kế hoạch sử dụng đất năm 2024 của cấp huyện. Điểm chung trong các kế hoạch này là chỉ tiêu đất phi nông nghiệp được điều chỉnh tăng từ vài trăm đến hơn ngàn ha. Điều này là phù hợp với thực tế đô thị hóa, công nghiệp hóa và định hướng phát triển chung của các địa phương có tiềm năng, lợi thế về vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên.

Dẫn đầu trong các địa phương có biến động lớn về đất nông nghiệp là H.Cẩm Mỹ. Theo đó, năm nay huyện được phép chuyển đổi hơn 1,2 ngàn ha đất nông nghiệp (chủ yếu là đất trồng cây lâu năm) sang đất phi nông nghiệp. Về thu hồi đất, huyện được thực hiện thu hồi hơn 820ha đất để làm các dự án. Các địa phương sẽ chuyển đổi, thu hồi nhiều đất nông nghiệp là: xã Xuân Đường, xã Xuân Mỹ, xã Xuân Tây và TT.Long Giao…

Theo lãnh đạo H.Cẩm Mỹ, việc chuyển đổi này là phù hợp khi huyện nằm trong vùng vệ tinh cảng hàng không quốc tế Long Thành, có nhiều dự án hạ tầng giao thông kết nối đã và sắp hoàn thành. Huyện cũng được quy hoạch thêm các khu, cụm công nghiệp, các dự án nhà ở, du lịch sinh thái.

Tiếp đến là H.Trảng Bom. Về cơ cấu, quỹ đất nông nghiệp mặc dù vẫn chiếm 2/3 tổng diện tích tự nhiên (khoảng 24/32 ngàn ha) nhưng có khoảng 916ha được chuyển sang đất phi nông nghiệp. Các xã gần khu vực trung tâm TT.Trảng Bom có sự thay đổi quỹ đất nông nghiệp nhiều hơn so với các xã ở xa. Cùng với đó, năm nay huyện có kế hoạch thực hiện 95 dự án với diện tích khoảng 840ha. 2 khu vực phát triển đô thị mới được UBND tỉnh phê duyệt (khu vực I hơn 500ha và khu vực II khoảng 466ha) là nơi ưu tiên các dự án hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội và dự án phát triển đô thị.

Phó chủ tịch UBND H.Trảng Bom Lê Ngọc Tiên cho biết, địa phương có tốc độ đô thị hóa cao, được định hướng cơ bản trở thành thị xã vào năm 2025 nên kế hoạch sử dụng đất năm 2024 có sự thay đổi tương đối lớn. Một số địa phương có quỹ đất nông nghiệp được điều chỉnh giảm hoặc chuyển từ đất trồng cây hàng năm sang cây lâu năm.

Tương tự, H.Vĩnh Cửu được duyệt chỉ tiêu chuyển mục đích sử dụng đất từ nông nghiệp sang phi nông nghiệp gần 930ha, thu hồi hơn 740ha đất nông nghiệp để thực hiện các dự án; H.Thống Nhất được duyệt chỉ tiêu chuyển hơn 860ha đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp, thu hồi hơn 550ha đất nông nghiệp để thực hiện các dự án; H.Định Quán chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp hơn 610ha, thu hồi đất nông nghiệp hơn 220ha…

Sử dụng hiệu quả quỹ đất

Kế hoạch sử dụng đất hàng năm có vai trò quan trọng trong việc ra các quyết định: thu hồi đất, giải phóng mặt bằng, chuyển mục đích sử dụng đất, thu hồi dự án chậm triển khai. Trong kế hoạch sử dụng đất năm 2024, tỉnh đã phân bổ các chỉ tiêu cụ thể về: diện tích các loại đất sử dụng năm 2024, kế hoạch thu hồi các loại đất năm 2024, kế hoạch chuyển mục đích sử dụng đất năm 2024.

UBND tỉnh giao các huyện, thành phố công bố, công khai kế hoạch sử dụng đất theo quy định. Đồng thời, công bố hủy bỏ danh mục dự án đã quá 3 năm chưa có quyết định thu hồi đất hoặc chưa được phép chuyển mục đích sử dụng đất đối với trường hợp không đủ điều kiện đưa vào kế hoạch sử dụng đất năm 2024. Thực hiện thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất hộ gia đình, cá nhân theo phương án sử dụng đất đã được phê duyệt, bảo đảm phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng và các quy hoạch chuyên ngành khác.

Cùng với đó, địa phương thực hiện nghiêm việc quản lý sử dụng đất và có trách nhiệm cho phép chuyển mục đích sử dụng đất tại các địa điểm đề nghị chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở quy mô lớn hoặc nhiều thửa đất kề cận nhau mà không chứng minh được nhu cầu thực tế, không có hạ tầng công cộng, xin tách thửa nhưng không phù hợp với quy định. Chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh đối với các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất hộ gia đình, cá nhân năm 2024. Tổ chức kiểm tra thường xuyên việc thực hiện kế hoạch sử dụng đất.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi cho rằng, đất đai là lĩnh vực “nóng” và nhạy cảm vì liên quan trực tiếp đến quyền lợi của từng người dân, sự phát triển kinh tế – xã hội của địa phương, trách nhiệm của cá nhân, tổ chức. Kế hoạch sử dụng đất hàng năm là công cụ để quản lý và sử dụng nguồn tài nguyên đất đai hiệu quả; bảo đảm nhu cầu sử dụng đất của các ngành, lĩnh vực và người dân; hạn chế sự chồng chéo trong quản lý đất đai, ngăn chặn các hiện tượng chuyển mục đích sử dụng tùy tiện, hiện tượng tiêu cực, tranh chấp, lấn chiếm.

Lãnh đạo tỉnh đề nghị các sở, ngành và địa phương thực hiện đúng, đầy đủ nội dung Chỉ thị 20/CT-UBND ngày 29-12-2023 của UBND tỉnh về tăng cường công tác quản lý đất đai, thực hiện đúng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt. Triển khai công tác kiểm kê đất đai và lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất; kiểm tra, giám sát các dự án sau khi giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất và kiên quyết xử lý đúng quy định pháp luật trường hợp chậm đưa đất vào sử dụng, sử dụng đất không đúng mục đích. Lập, trình thẩm định phương án sử dụng đất nông, lâm trường đã bàn giao cho địa phương.