Trong buổi hội thảo xử lí “Điểm Bế Tắc” thúc đẩy thị trường BĐS phát triển do Báo Lao động tổ chức gần đây mọi người đều đồng ý rằng thị trường bất động sản vẫn còn những “điểm bế tắc” cần tháo gỡ. Đặc biệt, cần tiếp tục hỗ trợ thông qua các cơ chế, chính sách để thị trường bất động sản phục hồi và phát triển.
Trong buổi khai mạc hội thảo, Phó Tổng Biên tập Báo Lao Động Nguyễn Đức Thành đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của thị trường bất động sản (BĐS) đối với nền kinh tế Việt Nam. BĐS không chỉ ảnh hưởng sâu rộng đến đời sống của người dân mà còn đóng vai trò quan trọng trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, đồng thời góp phần quan trọng vào tăng trưởng kinh tế và phát triển xã hội.
Tuy nhiên, từ cuối năm 2022 đến nay, thị trường BĐS Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức và khó khăn. Những vấn đề liên quan đến pháp lý, tiếp cận tín dụng và các thủ tục quản lý đất đai, giao dịch bất động sản đã gây ra những rào cản đối với sự phát triển bền vững của thị trường này.
Xác định rõ điểm cần xử lí
Trong buổi chia sẻ tại hội thảo, ông Nguyễn Thế Điệp, Phó Chủ tịch Câu lạc bộ Bất động sản Hà Nội, nhấn mạnh về tình trạng trầm lắng của thị trường Bất động sản (BĐS) trong giai đoạn gần đây. Ông chia sẻ rằng việc áp dụng Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh BĐS sắp tới sẽ giúp giải quyết nhiều vấn đề nút thắt cho thị trường này.
Các dự án BĐS không được phê duyệt, song nhu cầu về nhà ở vẫn rất lớn, đã dẫn đến tình trạng tăng giá nhà và khan hiếm nhà giá rẻ, làm cho người có thu nhập thấp khó có thể tiếp cận. Thêm vào đó, các thủ tục pháp lý phức tạp và kéo dài là một rào cản lớn đối với sự phát triển của thị trường BĐS.
Ông Điệp nhấn mạnh rằng, BĐS Việt Nam đang trong giai đoạn vàng phát triển, và tốc độ này ảnh hưởng mạnh mẽ đến sự phát triển kinh tế chung. Sự phát triển của thị trường BĐS có thể kích thích nhiều ngành nghề khác như chứng khoán, tài chính, ngân hàng, xây dựng, nội thất, và dịch vụ liên quan, đồng thời thu hút vốn đầu tư ngoại và nội đầu tư lớn.
Hiện tại, mặc dù lượng vốn FDI đầu tư trực tiếp nước ngoài rất lớn, nhưng chỉ ngang bằng với số vốn từ kiều hối. Nếu không khai thác triệt để nguồn lực từ thị trường bất động sản, sẽ là một lãng phí đối với nền kinh tế.
Cần áp dụng nhiều hơn các cơ chế và chính sách hỗ trợ để thúc đẩy sự phát triển của thị trường bất động sản.
Từ tình hình hiện tại, Luật sư Phạm Thanh Tuấn đưa ra các giải pháp để giải quyết các “điểm nghẽn” liên quan đến sự thiếu đồng bộ giữa quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất đối với các phương án sắp xếp nhà đất và sử dụng đất của các doanh nghiệp sau khi cổ phần hóa.
Ông đề xuất Chính phủ cần xem xét và đưa ra đề nghị trình Quốc hội sửa đổi điểm (m) khoản 2 Điều 2 của Nghị quyết số 82/2019/QH14 ngày 14/6/2019, nhằm đảm bảo việc sử dụng đất của các doanh nghiệp sau khi cổ phần hóa tuân thủ đúng quy định pháp luật về đất đai, không tạo ra thêm điều kiện mà không tuân thủ đúng phương án đã được phê duyệt.
Đồng thời, ông đề xuất bổ sung quy định về chuyển tiếp tại Nghị định số 126/2017/NĐ-CP, được sửa đổi bởi Nghị định số 140/2020/NĐ-CP, nhằm giải quyết các trường hợp doanh nghiệp đã cổ phần hóa nhưng chưa có phương án sử dụng đất được phê duyệt. Điều này nhằm mục đích giải quyết hiệu quả các vấn đề phát sinh liên quan đến sử dụng đất trong lĩnh vực này.
Luật sư Phạm Thanh Tuấn cũng khuyên nên hướng dẫn rõ trong Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai năm 2024, đặc biệt là về việc xử lý các trường hợp doanh nghiệp chuyển mục đích sử dụng đất không phù hợp với kế hoạch đã được phê duyệt tại các địa phương.
Trên cơ sở hiện tại, ông Điệp nhấn mạnh rằng để thúc đẩy phát triển thị trường Bất động sản (BĐS) trong bối cảnh đô thị hóa cao điểm, các cơ quan chính phủ, bộ ngành và địa phương cần tập trung vào việc giải quyết và tháo gỡ ngay các “điểm nghẽn” đang tồn tại.
Các cơ chế và chính sách phải được làm thông thoáng tại mọi khâu, ví dụ như thủ tục pháp lý cần được thực hiện nhanh chóng để đảm bảo chuyển nhượng vốn đầu tư và cấp sổ đỏ. Công tác định giá và đấu giá cũng cần được thực hiện nhanh nhằm hạ thấp giá thành và gia tăng nguồn cung hàng hóa, đồng thời cân bằng cung cầu trên thị trường.
Đồng thời, cần phải tạo điều kiện để phát triển BĐS thương mại, phù hợp với xu hướng hiện nay của thị trường. Giá nhà ở thương mại ở Việt Nam hiện vẫn thấp hơn so với thế giới, nhưng vẫn cao hơn so với thu nhập của người dân. Để phân khúc này phát triển, cần áp dụng cơ chế thị trường hợp lý và đảm bảo quyền lợi của người lao động.
Bên cạnh đó, cần có các chính sách thiết thực từ Đảng, Nhà nước, các bộ ngành và địa phương để giảm bớt điều kiện, thủ tục pháp lý phức tạp và mở rộng tiếp cận với nhà ở xã hội cho người dân. Quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất cũng cần được xây dựng rõ ràng, mang tính pháp lệnh và không nên chung chung, đặc biệt là với chỉ tiêu buộc các chính quyền địa phương phải dành 20% quỹ đất cho nhà ở xã hội.
Dựa trên các phân tích, nhận định và đánh giá từ các chuyên gia, nhận thấy có những “điểm sáng” trong thị trường Bất động sản (BĐS). Những nhận định này sẽ giúp các cơ quan chức năng, doanh nghiệp, nhà đầu tư và người dân chuẩn bị tốt hơn cho sự phục hồi và phát triển của thị trường BĐS trong nửa cuối năm 2024 và những năm tiếp theo.